Kira beyannamesi nedir? Ne zaman verilir?
Kira beyannamesi verme tarihleri başlıyor, 2022 yılı kira beyannamesi bildirme tarihleri her yıl olduğu gibi mart ayı içerisinde verilir.
Evi ve iş yeri kirada olanların 2021 yılında elde ettikleri kira geliri için beyanname verme dönemi başlıyor. 1-31 Mart 2022 tarihleri arasında vergi beyannamesi verecek. Aralık 2021 tarihi itibarıyla kira geliri sebebiyle vergi mükellefi olanların sayısı yaklaşık olarak 2 milyon. Kira gelirleri için istisna tutarı 7 bin TL olarak belirlendi. Yani 7 bin TL'nin bu da ayda yaklaşık 584 Türk Lirası'nın altındaki kira geliri için beyanname verilmeyecek anlamına gelmektedir.
İki farklı beyan;
Kira gelirini beyan ederken 2 yöntemden Götürü Gider ve Gerçek Gider Yöntemi biri seçiliyor. Yöntem seçimi ödenecek vergi tutarı açısından büyük önem taşıyor. Götürü gider yönteminin seçilmesi durumunda '2 yıl' boyunca bu yöntem değiştirilemeyecek. Avantajı da gayrimenkulünüzle ilgili 1 kuruşluk masraf yoksa dahi indirim hakkı sağlaması. Götürü Gider'de indirim oranı yüzde 15 yani başka bir deyişle kiradaki konutla ilgili hiçbir gideriniz yoksa 'götürü gider' yöntemiyle yüzde 15 indirim hakkınız var.
Gerçek Gider'le vergi yönetimin de masraflar dahil
Gerçek giderde; mülk sahibinin üstlendiği aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri, mülke ilişkin sigorta giderleri, mülk konut ise banka kredisiyle alınması durumunda 5 sene süre ile faiz ödemeleri, mülke ait vergi, resim, harç ve şerefiyelerle belediyelere ödenen harcamalara iştirak payları, gayrimenkule ait bakım onarım ve idame giderleri, mülk sahibi kendisi de kirada oturuyorsa ödediği kira gideri, imar barışından yararlanarak ödediği yapı kayıt giderleri de hasılattan indirilebiliyor.
Kira alıp kirada oturanlar beyanname verecek mi?
Senelik 7 bin TL'nin üzerinde kira geliri varsa beyanname verilmesi gerekli. Bu kişiler gerçek gider yöntemini seçerek ikamet ettiği gayrimenkule ilişkin ödediği kirayı gider şeklinde yazabiliyor. Bu da ödenecek vergiyi aşağıya çekiyor.
Akraba, eş, dost oturuyorsa;
Bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılan taşınmazların emsal kira bedeli, bu gayrimenkullerin kirası olarak sayılıyor. Çünkü herkesin bu gerekçeyi ileri sürerek devlete vergi vermemesi ihtimali bulunuyor. Eğer bazı akrabalık ilişkisi söz konusu ise örneğin alt soy ve üst soy gibi emsal kira bedeli uygulanmıyor. Yani anne, baba, büyükanne, büyükbaba, kardeş, çocuk ve torunların kullanımına tahsis edilen konut için emsal kira bedeli ödenmiyor. Kaynana ise bu sayılanların dışında. Ayrıca amca, dayı, hala, teyze gibi kişiler de evde bedelsiz oturursa vergi ödemek gerekli. Bunun yanın da arkadaşlar da kira bedeli ödüyor.
Kirada birden fazla ev varsa;
7 bin TL'lik istisna tutarı, birden fazla mesken kirası elde edenler için kira gelirleri toplamına bir kez uygulanacak. Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması durumunda da bu konuttan elde edilen kira geliri için her bir ortak söz konusu istisnadan ayrı ayrı 7 bin TL yararlanabilir.
İş yeri sahipleri;
İş yeri kira gelirleri elde edenlerden stopaj yani vergi kesintisi yapılanlardan 2022 yılı için brüt 53 bin TL'yi aşanlar vergi verecek. Eğer iş yeri basit usuldeki bir mükellefe kiraya verilmişse (ya da vergi kesintisi zorunluluğu olmayanlarca kiralanmış ise) beyanname verme sınırı 2022 gelirleri için 3 bin 200 TL.
Hem konut hem iş yeri kirası varsa;
- Mesken kira gelirinin 7 bin TL istisna düşüldükten sonraki kalan tutar ile iş yeri kira gelirlerinin toplamı 2022 yılı için 53 bin TL'yi aşması durumunda mesken ve iş yeri için beyanname verilmesi gerekiyor.
- Mesken kira gelirinin 7 bin TL istisna düşüldükten sonraki kalan tutar ile iş yeri kira gelirlerinin toplamı 2022 yılı için 53 bin TL'yi aşmıyorsa iş yeri kira geliri beyan edilmeyecek, sadece mesken kira geliri beyan edilecek.
- Eğer mesken kira geliri 7 bin TL'lik istisnanın altındaysa mesken kira geliri toplama dahil edilmeyecek.
Ev krediyle alındıysa
Bankadan krediyle konut alan kişi söz konusu evi kiraya vererek gelir elde ediyorsa gerçek gider usulünü seçmesi durumunda o yıla ait kira gelirinden bankaya yıl içerisinde ödediği kredi faizlerini indirebilecek. Örnek olarak; Ali Bey, 2022 yılında 250 bin TL'ye satın aldığı bir apartman dairesini, 1 Ocak 2022 tarihinde konut olarak kiraya vermiş ve senelik 16 bin 800 TL gelir elde etmiştir. Aldığı evin yüzde 5'i 12 bin 500 TL'dir. Gerçek gider yönteminin seçilmesi ve istisnaya isabet eden tutarın ayrıştırılması ile kazançtan indirim konusu da yapılabilir.
Beyanname verilmezse
Kira gelirini beyan etmeyenlerden, ödemedikleri vergi, cezalı ve faiziyle birlikte alınıyor. Beyanda bulunmayanlar ayrıca 7 bin TL'lik konut kira geliri istisnasından faydalanamıyor.
Yeni evde uygulama
Son 5 sene içerisinde konut alıp kiraya verenler 'Gerçek Gider Yöntemi'yle satın alma bedelinin yüzde 5'lik kısmını kira gelirinden düşebilir. Örneğin; 2018 yılında 200 bin TL'ye aldığınız evden 2022 yılında 10 bin TL kira tahsil ettiniz. 200 bin TL'nin yüzde 5'i olan 10 bin TL'yi kira gelirinden düşerek vergiden de kurtulabilirsiniz. Yüzde 5'lik indirim, sadece bir konuta uygulanabiliyor. İşyeri olarak kiraya verilen gayrimenkuller, yüzde 5'lik gider indiriminden faydalanamaz.
Gurbetçi de verir;
Dar mükellef konumundaki bu kişilerin Türkiye'den elde ettikleri konut kira gelirlerini beyan etmeleri gerekli.
Emekli de olsanız kira geliri 7 bin lirayı aşıyorsa
- Kira beyannamesinin hazır beyan sistemi üzerinden verebilirsiniz.
- Kira gelirlerinin vergisi, Mart ve Temmuz aylarında olmak üzere iki eşit taksitte gib.gov.tr üzerinden ödenebiliyor.
- Kiraya verilen gayrimenkul, kiracı tarafından hem konut hem de iş yeri olarak kullanırsa elde edilen kira kazancına konut istisnası uygulanmıyor.
- Depozito kira geliri sayılmıyor.
- Bireysel Emeklilik Sistemi'ne (BES) ödenen katkı payları ve kazançlardan indirim konusu yapılamaz.
- Boş olan ve kira geliri elde edilmeyen taşınmazlar için beyanname verilmesine gerek yok. Ama bağlı olunan vergi dairesine bilgilendirme yapılmalı.
- Tapu sahibi başka kişi, kirayı elde eden başka biri olması halinde tapu sahibinin beyanname vermesi gerekiyor.
- Emekli de olsanız kira geliriniz istisna tutarı 7 bin TL'yi aştığı sürece beyanname vermelisiniz.
Ayrıca beyanname vermemenin cezası bulunmaktadır. İncelemek isterseniz makalemizi okuyabilirsiniz.
https://www.ilanarat.com/beyanname-vermeme-cezasi.html
27.02.2020 Perşembe
Güncelleme: 09.03.2022 Çarşamba