Döviz kurlarındaki hareketlilik yüzünden üretici fiyatları yükselince Hazine ve Maliye Bakanlığı da harekete geçti.

Sözcü gazetesinin haberine göre, Bakanlık tarafından geçtiğimiz aylarda açıklanan Yeni Ekonomi Programı'na dahil edilen yeni düzenlemeyle kira fiyat artış oranlarında baz alınan Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yerine Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) kullanılması kararlaştırıldı.

Bakanlığın düzenlemesi sonrasında 20 milyon kiracının gözü 2018 yılı enflasyon rakamlarına çevrildi. Merakla beklenen veriler Ocak ayının ilk haftası açıklandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), tarafından açıklanan 2018 Aralık ayı enflasyonunda TÜFE'de yüzde 0,40 Yİ-ÜFE'de ise yüzde 2,22 düşüş görüldü. Aralık ayındaki gerilemeyle beraber yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 20,30, ÜFE'de ise yüzde 33,64 oldu.

Yaklaşık 10 puanlık fark var

Kira artış oranlarında baz alınan 12 aylık ortalama ÜFE'de yüzde 27, TÜFE'de ise yüzde 16,33 şeklinde oldu. Fakat enflasyon rakamlarının açıklanması ile beraber kira artış oranlarında ÜFE yerine TÜFE'nin baz alınmasını ön gören düzenlemenin Meclis'ten geçmemesinden kaynaklı kira artış oranlarının ÜFE üzerinden yapılmaya devam edeceği belirtildi. Bu da 1.000 TL'lik bir kirada aylık 110 TL daha fazla ödenmesi anlamına geliyordu.

Kiraları düşürecek düzenleme Meclis'ten geçti

Milyonlarca kiracının ev sahipleri ile yapacakları zam oranı görüşmelerinde kiracıların elini rahatlatacak olan düzenleme dün gece yarısı Meclis'ten geçti.

ÜFE yerine TÜFE baz alınacak

TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen Torba Yasa'daki bir madde ile yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeli, bir önceki kira yılında Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki (TÜFE) 12 aylık ortalamalara göre değişim oranını geçemeyecek.

1000 TL'de  110 lira daha az ödenecek

Kararın yasalaşmasıyla beraber 2019 yılında kira artış oranı TÜFE'deki 12 aylık ortalaması olan yüzde 16 oranını geçemeyecek. Bu hesaplamaya göre ise bin TL'lik bir evde oturan vatandaşın kirası en fazla yüzde 16'lık zam sonrası bin 160 liraya yükselecek. Bu rakam ÜFE baz alınsaydı bin 270 liraya çıkacak kiracılar TÜFE'ye göre 110 lira daha fazla kira ödeyecekti.

ÖNCEKİ AYLARDA MAKAS DAHA AÇIKTI

Aydan aya TÜFE ile 12 aylık ortalama TÜFE makası, enflasyonun hızlı arttığı aylarda daha da açılıyor. Aydan aya 12 aylık TÜFE değişimi eylülde yüzde 24.52, ekimde yüzde 25.24, kasımda yüzde 21.62 olurken, 12 aylık ortalama TÜFE değişimi aynı aylarda sırasıyla yüzde 13.75, yüzde 14.90 ve yüzde 15.63 olarak gerçekleşti. Fark eylül ve ekim aylarında 10 puanı aştı.

Kiracı ve mülk sahibi, farklı şekilde de sözleşme yapabilecek. Örneğin ÜFE ile TÜFE artış oranlarının ortalamasına göre kira artışı belirlenebilecek. Ancak, sözleşmede belirlenen yönteme göre hesaplanacak artış tutarı, 12 aylık ortalama TÜFE'yi aşamayacak.

KİRACININ KAZANCI NE OLACAK?

Gerek Yİ-ÜFE'de, gerekse TÜFE'de 12 aylık ortalama enflasyon, genellikle aydan aya enflasyonun altında seyrediyor. Örneğin, Yİ-ÜFE olsaydı bin liralık kira ocak ayında yüzde 33.64 artırılarak bin 336 liraya kadar çıkartılabilecekti.

Kanun teklifi ilk haliyle Meclis'ten geçseydi, bu kez bin liralık kira ocakta yüzde 20.30'a kadar artırılarak bin 203 lira olacaktı.

Dün gece kabul edilen önergeyle ise bin liralık kira ocakta en fazla yüzde 16.33 oranında artışla bin 163 liraya kadar yükseltilebilecek.

18.01.2019