Reddi miras için veraset ilamı almak şart mı?

Bir kimsenin ölümünden sonra gerekli merciler önünde meşrulaştırılması ve hukuksal sonuçların karşılandığı onaylanana kadar yapılması gerekenler arasında veraset ilamı almak bulunuyor.

Veraset ilamı, bir kimsenin vefatı halinde, yakınlarına kendisinden kalan mirasın ve mirasçıların kimler olduğunu gösteren belge olarak karşımıza çıkıyor. Veraset ilamı ölüm gerçeğinin hukuk platformunda tescil edildiği bir zorunluluk olarak ifade ediliyor.

Veraset ilamı çıkarmak için  bir sınırlama olmamakla birlikte, Türkiye'nin her yerindeki mahkemeler başvuru için yetkilidir. Ancak işlerin daha hızlı olması açısından genellikle bölgedeki mahkemeler tercih ediliyor. Söz konusu ilam noterden de çıkarılabiliyor.

Alınan veraset ilamında mirasçılara kalan mirasın, para veya mal mülk olmaması; bunun aksine vergi borcu veya banka borcu gibi borçların kalması durumunda, mirasçılar reddi miras işleminde bulunarak mirasın reddini isteyebilir. 

Reddi miras nasıl olur?

Mirasın reddi davasında yetkili mahkeme miras bırakanın en son ikamet ettiği yer Sulh Hukuk Mahkemesi oluyor.

Miras, üç ay içinde reddedilebiliyor. Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe miras bırakanın ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için miras bırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten itibaren işlemeye başlıyor.

Koruma önlemi olarak terekenin yazımı halinde reddi miras süresi, yasal ve atanmış mirasçılar için yazım işleminin sona erdiğinin sulh hakimi tarafından kendilerine bildirilmesiyle başlıyor.

Süresi içinde yapılmış olan ret beyanı, mirasın açıldığı yerin sulh mahkemesince özel kütüğüne yazılıyor ve reddeden mirasçı isterse de kendisine reddi gösteren bir belge veriliyor. Tutanağın ve kütüğün nasıl tutulacağı da tüzükle düzenleniyor.

Reddi miras için nereye başvurulur?

Miras bırakan kişinin, mirasından daha fazla borcu olması halinde; mirasçıların miras bırakanın borçlarından sorumlu olmamak için mirası reddetme hakları bulunuyor. Bu husus Medeni kanunun 605 maddesinde düzenleniyor. Yasal ve atanmış mirasçılar mirası reddedebiliyorlar. Ayrıca murisin öldüğü tarihte ödemeden aciz ve borca batık olduğu açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise de mirasçılar mirası reddetmiş sayılıyor.

Reddi miras süresi ne kadardır? 

Eğer murisin öldüğü tarihte ödemeden aciz ve borca batık olduğu açıkça belli değilse veya resmen tespit edilmiş ise miras, üç ay içinde reddedilebiliyor. Mirasın reddi davası ölenin en son ikamet ettiği yer, Sulh Hukuk Mahkemesinde açılıyor. Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe murisin ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için murisin tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten işlemeye başlıyor. Ancak tedbir olarak terekenin yazımını gerektiren hallerde, yazım sürecinin zaman alacağı dikkate alınarak; mirası ret süresi, yasal ve atanmış mirasçılar için yazım işleminin sona erdiğinin sulh hakimince taraflara bildirilmesiyle başlıyor. Önemli sebeplerin varlığı halinde sulh hakimi, yasal ve atanmış mirasçılara tanınmış olan ret süresini uzatabilir veya yeni bir süre de tanıyabilir.

Bir kişi kendisine kalan mirası reddetmeden ölecek olursa, mirası reddetmeden ölen mirasçının ret hakkı kendi mirasçılarına geçiyor. Bu mirasçılar için ret süresi, kendilerinin murisine mirasın geçtiğini öğrendikleri tarihten başlıyor. Ancak bu süre, kendilerinin murisinden geçen mirasın reddi için mirasçıya tanınan süre dolmadıkça da sona ermiyor. Ret sonucunda miras daha önce mirasçı olmayanlara geçerse; bunlar için ret süresi, önceki mirasçılar tarafından mirasın reddedildiğini öğrendikleri tarihten itibaren işlemeye başlıyor.

Mirasın hükmen reddinde mirasın şekli nasıl belirlenir?

Mirasın reddi, mirasçılar tarafından sulh mahkemesine sözlü veya yazılı beyanla yapılıyor, reddin kayıtsız ve şartsız olması gerekiyor. Sulh hakimi, sözlü veya yazılı ret beyanını bir tutanakla tespit eder. Süresi içinde yapılmış olan ret beyanı, mirasın açıldığı yerin sulh mahkemesince özel kütüğüne yazılır ve reddeden mirasçı isterse kendisine reddi gösteren bir belge verilir. Yasal süre içinde mirası reddetmeyen mirasçı, mirası kayıtsız şartsız kabul etmiş sayılıyor.

Mirasın hükmen reddini yapamayacak kişiler kimlerdir?

Ret süresi sona ermeden mirasçı olarak tereke işlemlerine karışan (mirasın paylaşma işlemlerine), terekenin olağan yönetimi niteliğinde olmayan veya murisin işlerinin yürütülmesi için gerekli olanın dışında işler yapan ya da tereke (miras) mallarını gizleyen veya kendisine mal eden mirasçı, mirası reddedemiyor.

Reddi mirasın yasal dayanağı maddeler hangileridir?  

Miras, miras bırakanın ölümü vuku bulduğu takdirde mirasçıya intikal eder. Ancak mirasçı kendisine kalan bu mirası istemezse, reddi miras beyanında bulunması gerekir. Peki reddi miras için nereye başvurulur; mirasçı, miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren üç ay içerisinde sulh hukuk mahkemesine başvurarak mirası reddedebilir.

Bu husus, Türk Medeni Kanunu'nda 605, 606, 607, 608, 609 ve 610. maddelerde ele alınmıştır;

MADDE 605.-Yasal ve atanmış mirasçılar mirası reddedebilirler.

Ölümü tarihinde mirasbırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır.

MADDE 606.- Miras, üç ay içinde reddolunabilir.

Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe mirasbırakanın ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için mirasbırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten işlemeye başlar.

MADDE 607.- Koruma önlemi olarak terekenin yazımı hâlinde mirası ret süresi, yasal ve atanmış mirasçılar için yazım işleminin sona erdiğinin sulh hâkimi tarafından kendilerine bildirilmesiyle başlar.

MADDE 608.- Mirası reddetmeden ölen mirasçının ret hakkı kendi mirasçılarına geçer.

Bu mirasçılar için ret süresi, kendilerinin miras bırakanına mirasın geçtiğini öğrendikleri tarihten başlar. Ancak bu süre, kendilerinin miras bırakanından geçen mirasın reddi için mirasçıya tanınan süre dolmadıkça sona ermez.

Ret sonucunda miras daha önce mirasçı olmayanlara geçerse; bunlar için ret süresi, önceki mirasçılar tarafından mirasın reddedildiğini öğrendikleri tarihten işlemeye başlar.

MADDE 609.- Mirasın reddi, mirasçılar tarafından sulh mahkemesine sözlü veya yazılı beyanla yapılır.

Reddin kayıtsız ve şartsız olması gerekir.

Sulh hâkimi, sözlü veya yazılı ret beyanını bir tutanakla tespit eder.

Süresi içinde yapılmış olan ret beyanı, mirasın açıldığı yerin sulh mahkemesince özel kütüğüne yazılır ve reddeden mirasçı isterse kendisine reddi gösteren bir belge verilir.

Tutanağın ve kütüğün nasıl tutulacağı tüzükle düzenlenir.

MADDE 610.- Yasal süre içinde mirası reddetmeyen mirasçı, mirası kayıtsız şartsız kazanmış olur.

Ret süresi sona ermeden mirasçı olarak tereke işlemlerine karışan, terekenin olağan yönetimi niteliğinde olmayan veya mirasbırakanın işlerinin yürütülmesi için gerekli olanın dışında işler yapan ya da tereke mallarını gizleyen veya kendisine maleden mirasçı, mirası reddedemez.

Zamanaşımı veya hak düşümü sürelerinin dolmasına engel olmak için dava açılması ve cebrî icra takibi yapılması, ret hakkını ortadan kaldırmaz.

Reddi miras dilekçesi nasıl yazılır?

Reddi miras dilekçe örneği şöyledir; 

……………… SULH HUKUK MAHKEMESİ’NE

DAVACI:

DAVALI:

KONU : Mirasın reddi istemimizin sunulmasından ibarettir.

AÇIKLAMALAR

Babam …………………, geçirdiği kalp krizi neticesinde …/…/….. tarihinde vefat etmiştir. Geride bıraktığı üç mirasçısından biriyim.

Muris, sağ iken pek çok harcamalar yapmış ve malvarlığını çok aşacak düzeyde borç altına girmiştir.

Bu nedenle de, mirasın reddini talep etmek zorunluluğu doğmuştur.

HUKUKİ NEDENLER: MK, HMK, ilgili mevzuat.

HUKUKİ DELİLLER : Nüfus kaydı, tanık beyanları.

NETİCE ve TALEP: Açıklanan nedenlerle murisin bıraktığı mirası reddettiğime ilişkin talebimin kabulüne karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim. 

                                                                                                                                                     …/…/…

                                                                                                                                                     Davacı